Tổng quan: Đa dạng chủng Bacillus thuringiensis và tiềm năng ứng dụng trong tiêu diệt tế bào ung thư ở Việt Nam
##plugins.themes.academic_pro.article.main##
Author
-
Cáp Kim Cương, Lê Thị Mai, Nguyễn Minh Lý
Từ khóa:
Bacillus thuringiensis
nghiên cứu ung thư
parasporin
vi khuẩn
Việt Nam
Tóm tắt
Các chủng Bacillus thuringiensis được nghiên cứu và ứng dụng từ rất lâu trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là nông nghiệp. Khoảng 20 năm trở lại đây, ngày càng xuất hiện nhiều công bố Bacillus thuringiensis tiêu diệt tế bào ung thư nhờ vào đặc tính đặc biệt của các protein Parasporin, là các protein của Bacillus thuringiensis hay của vi khuẩn khác có đặc tính không phân giải tế bào máu, không diệt côn trùng nhưng có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư. Việt Nam có điều kiện tự nhiên có khả năng chứa nguồn gen Bacillus thuringiensis phong phú. Việt Nam có hơn 3500 chủng Bacillus thuringiensis bản địa đã được phân lập, trong đó 4 chủng sản sinh Parasporin trong tất cả 19 chủng được ghi nhận chính thức trên thế giới (chiếm 21%). Các số liệu đó cho thấy tiềm năng ứng dụng Bacillus thuringiensis ở Việt Nam trong nghiên cứu tiêu diệt tế bào ung thư là rất lớn. Nếu mở rộng địa điểm nghiên cứu trên khắp cả nước, cơ hội để tìm ra các chủng Bacillus thuringiensis sản sinh Parasporin tiêu diệt tế bào ung thư là có cơ sở.
Tài liệu tham khảo
-
[1] Leon Rabinovitch et al, Chapter 1: Bacillus thuringiensis Characterization: Morphology, Physiology, Biochemistry, Pathotype, Cellular, and Molecular Aspects. Springer International Publishing AG, 2017.
[2] David A Rasko et al, "Genomics of the Bacillus Cereus Group of Organisms", FEMS Microbiology Reviews, 29, 2005, 303-329.
[3] Georgina Sanahuja et al, "Bacillus Thuringiensis: A Century of Research, Development and Commercial Applications" Plant Biotechnology Journal, 9, 2011, 283-300.
[4] Ngô Đình Bính và cộng sự, 35 năm nghiên cứu và phát triển thuốc trừ sâu sinh học Bacillus thuringiensis tại Việt Nam, Hội nghị Khoa Học kỷ niệm 35 năm thành lập Việt Khoa học và Công nghệ Việt Nam 1975 - 2010, Nhà xuất bản Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, 2010, 288-300.
[5] Chao Deng et al, "Division of labour and terminal differentiation in a novel Bacillus thuringiensis strain", The International Society for Microbial Ecology, 9, 2014, 1-11.
[6] Prasad et al, "Inhibitory activity of the parasporal crystal of Bacillus thuringiensis var. thuringiensis on yoshida ascites sarcoma", Current Science Association, 42, 1973, 568-70.
[7] Prasad and Shethna, "Purification, crystallization and partial characterization of the antitumour and insecticidal protein subunit from the 5-endotoxin of Bacillus thuringiensis var. thuringiensis", Biochimica et Biophysica Acta, 363, 1974, 558-66.
[8] [8] E. Mizuki et al, "Unique activity associated with non-insecticidal Bacillus thuringiensis parasporal inclusions: in vitro cell-killing action on human cancer cells", Journal of Applied Microbiology, 86, 1999, 477–486.
[9] Okumura et al, Parasporin nomenclature 2010, Available online: http://parasporin.fitc.pref.fukuoka.jp/intro.html (accessed on 19 June 2020).
[10] Gretel Mendoza-Almanza et al, "The Cytocidal Spectrum of Bacillus thuringiensis Toxins: From Insects to Human Cancer Cells", Toxins, 2020;1-22.
[11] Koichi Yasutake et al, "Occurrence of parasporin-producing Bacillus thuringiensis in Vietnam", Canadian Journal of Microbiology, 52, 2006, 365-372.
[12] Koichi Yasutake et al, "Identification of Parasporin Genes in Vietnamese Isolates of Bacillus thuringiensis", Zeitschrift für Naturforschung C, 63c, 2008, 139-143.
[13] Viviana P.Rubio et al, "Identification of a Bacillus thuringiensis Surface Layer Protein with Cytotoxic Activity against MDA-MB-231 Breast Cancer Cells", Journal of Microbiology and Biotechnology, 27, 2017, 36-42.
[14] Axel Kahn, Transgenic plants in agriculture – Ten years experience of French Biomolecular Engineering Commission, John Libbey Eurotext, 1999.
[15] Ngo Dinh Binh et al, Characterization of Bacillus thuringiensis Strains in the Vietnam Bacillus thuringiensis Collection, Proceedings of the 6th Pacific Rim Conference on the Biotechnology of Bacillus thuringiensis and its Environmental Impact, 2005.
[16] T. Pullaiah, Global Biodiversity: Volume 1: Selected Countries in Asia, Apple Academic Press, Incorporated, 2019.
[17] Dang‐Quang Nguyen et al, "Variations of surface temperature and rainfall in Vietnam from 1971 to 2010", International Journal of Climatology, 34, 2014, 249-264.
[18] Lê Xuân Thao, Nghiên cứu tạo rễ tơ khoai lang chuyển gen cry3 kháng sâu non bọ hà (Cylas formicarius), Luận văn Thạc sĩ Trường ĐHKH Tự Nhiên TP HCM, 2012.
[19] Nguyễn Thiện Phú, Trần Thanh Thủy, "Phân lập, tuyển chọn chủng Bacillus thuringiensis Từ rừng ngập mặn cần giờ có hoạt tính diệt sâu", Tạp chí Khoa học trường ĐHSP TP HCM, 51, 2013, 49-58.
[20] Binh Ngo Dinh et al, "Screening, expression and characterization of scarabcidal crystal protein from a strain (MHB11.3) of Bacillus thuringiensis serovar galleriae in Vietnam", African Journal of Microbiology Research, 7, 2013, 3018-3025.
[21] Nguyen Thi Hoa et al, "Optimization of fermentation medium compositions from dewatered wastewater sludge of beer manufactory for Bacilus thuringiensis delta endotoxin production", American Journal of Agriculture and Forestry, 2, 2014, 219-225.
[22] Truong Phuc Hung et al, "Fate of insecticidal Bacillus thuringiensis Cry protein in soil: differences between purified toxin and biopesticide formulation", Pest Management Science, 72, 2016, 2247–2253.
[23] Liem Nguyen Van, Field Trials of Insect Resistant Maize Expressing Bt Gene in Viet Nam (in Benefits and Risks of Genetically Modified Food Crops in Asia), National Institute for Agro-Environmental Sciences, 2016, 24-27.
[24] Phạm Thùy Dương và cộng sự, "Nghiên cứu biểu hiện gen cry2a diệt ấu trùng ruồi nhà (Musca domestica) của chủng Bacillus thuringiensis serovar kurstaki MSS8.4", Tạp chí Công nghệ Sinh học, 15, 2017, 563-569.
[25] Trịnh Thị Thu Hà và cộng sự, "Biểu hiện và tinh sạch chitinase từ Bacillus thuringiensis serovar kurstaki trong vi khuẩn Escherichia coli", Tạp chí Công nghệ Sinh học, 15, 2017, 571-579.
[26] Ton Bao Linh et al, "Isolation, identification, and toxicity of native Bacillus thuringiensis against Spodoptera litura", Agrica, 7, 2018, 66-73.
[27] Duc Khanh Le et al, "Baseline susceptibility of Asian corn borer (Ostrinia furnacalis (Guenée)) populations in Vietnam to Cry1Ab insecticidal protein", Journal of Asia-Pacific Entomology, 22, 2019, 493-498.
[28] Trương Phước Thiên Hoàng và cộng sự, "Xác định gen cry2A trong mẫu vi khuẩn Bacillus thuringiensis phân lập tại các tỉnh thành khu vực miền Nam Việt Nam", Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển, 18, 2019, 109-116.
[29] Phạm Thùy Dương, Nghiên cứu tuyển chọn vi khuẩn Bacillus thuringiensis phục vụ tạo chế phẩm diệt côn trùng bộ hai cánh (Diptera), Luận án Tiến Sĩ Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, 2019.
[30] Eiichi Mizuki et al, "Parasporin, a Human Leukemic Cell-Recognizing Parasporal Protein of Bacillus thuringiensis", Clinical and Diagnostic Laboratory Immunology, 7, 2000, 625–634.
[31] Hideki Katayama et al, "Parasporin-1, a Novel Cytotoxic Protein to Human Cells from Non-Insecticidal Parasporal Inclusions of Bacillus thuringiensis", The Journal of Biochemistry, 137, 2005, 17-25.
[32] Leopoldo Palma et al, "Molecular and Insecticidal Characterization of a Novel Cry-Related Protein from Bacillus Thuringiensis Toxic against Myzus persicae", Toxins, 2014, 3144-3156.
[33] Yonglei Liu et al, "Cry64Ba and Cry64Ca, Two ETX/MTX2-Type Bacillus thuringiensis Insecticidal Proteins Active against Hemipteran Pests", Applied and Environmental Microbiology, 84, 2017, 1-11.
[34] K. Poornima et al, "Identification of native Bacillus thuringiensis strain from South India having specific cytocidal activity against cancer cells", Journal of Applied Microbiology, 109, 2010, 348-354.
[35] Thomas Chubicka et al, "A parasporin from Bacillus thuringiensis native to Peninsular India induces apoptosis in cancer cells through intrinsic pathway", Journal of Biosciences, 43, 2018, 407-416.
[36] V. Beena et al, "Crystal protein of a Novel Bacillus thuringiensis strain Inducing Cell Cycle Arrest and Apoptotic Cell Death in Human Leukemic Cells", Scientific Reports, 9, 2019.
[37] Md Mahmud Hasan et al, "Complete genome and plasmid sequence of a novel Bacillus sp. BD59S, a parasporal protein synthesizing bacterium", 3 Biotech, 318, 2019.
[38] Elham Moazamian et al, "Anti-cancer Parasporin Toxins of New Bacillus thuringiensis Against Human Colon (HCT-116) and Blood (CCRF-CEM) Cancer Cell Lines", Current Microbiology, 75, 2018, 1090-1098.
[39] Lila Aberkane et al, "In Vitro Cytotoxicity of Parasporins from Native Algerian Bacillus thuringiensis Strains Against Laryngeal and Alveolar Cancers", Current Microbiology, 77, 2019, 405-414.
[40] Michio Ohba M, and Uemori, "Parasporin, a new anticancer protein group from Bacillus thuringiensis", Anticancer Research, 29, 2009, 427-434.
[41] Mario Soberón et al, "Cell lines as models for the study of Cry toxins from Bacillus thuringiensis", Insect Biochemistry and Molecular Biology, 93, 2018, 66-78.
[42] Satoko Yamashita et al, "Typical Three-Domain Cry Proteins of Bacillus thuringiensis Strain A1462 Exhibit Cytocidal Activity on Limited Human Cancer Cells", The Journal of Biochemistry, 138, 2005, 663-672.
[43] Shiro Okumura et al, "Mode of action of parasporin-4, a cytocidal protein from Bacillus thuringiensis", Biochimica et Biophysica Acta, 1808, 2011, 1476-1482.
[44] Nasima Aktar et al, "In silico Studies of Parasporin Proteins: Structural and Functional Insights and Proposed Cancer Cell Killing Mechanism for Parasporin 5 and 6", Microbial Bioactives, 2, 2019, 82-90.
[45] Y‐C. Jung et al, "Isolation and characterization of a novel Bacillus thuringiensis strain expressing a novel crystal protein with cytocidal activity against human cancer cells", Journal of Applied Microbiology, 103, 2007, 65-79.
[46] Shiro Okumura et al, "Toxicity of Parasporin-4 and Health Effects of Pro-parasporin-4 Diet in Mice", Toxins, 2014, 2115-2126.
Xem thêm
Ẩn bớt
##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##
Đã Xuất bản
Sep 30, 2020
Download
Cách trích dẫn
Cap Kim Cuong, Le Thi Mai, Nguyen Minh Ly. “Tổng Quan: Đa dạng chủng Bacillus Thuringiensis Và tiềm năng ứng dụng Trong Tiêu diệt Tế bào Ung Thư ở Việt Nam”. Tạp Chí Khoa học Và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, vol 18, số p.h 9, Tháng Chín 2020, tr 69-74, https://jst-ud.vn/jst-ud/article/view/3151.