Xây dựng mô hình dự báo dịch tả ngắn hạn và đánh giá ảnh hưởng của các yếu tố khí hậu và địa lý

##plugins.themes.academic_pro.article.main##

Author

  • Lê Thị Ngọc Anh, Hoàng Xuân Dậu

Từ khóa:

mô hình dự báo bệnh tả
dự báo bệnh tả ngắn hạn
các nhân tố khí hậu và thời thiết
các trường ngẫu nhiên
các chuỗi thời gian

Tóm tắt

Sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm nói chung và bệnh tả nói riêng có liên hệ chặt chẽ với các yếu tố như nguồn nước, thực phẩm và khí hậu. Bài báo này đề xuất xây dựng mô hình dự báo bệnh tả trong ngắn hạn dựa trên phương pháp rừng ngẫu nhiên, có xem xét toàn diện ảnh hưởng của các yếu tố khí hậu (nhiệt độ, độ ẩm…) và địa lý (sự lân cận về địa lý, hệ thống sông…) đến số ca mắc tả ở Hà nội trong giai đoạn 2001-2012. Phân tích thực nghiệm cho thấy dạng “mô hình đầy đủ” có xem xét cả yếu tố khí hậu và địa lý cho kết quả dự báo tốt nhất cho từng quận/huyện của Hà Nội. Các kết quả cũng khẳng định sự lân cận về địa lý và số ca nhiễm bệnh ở các quận/huyện có liên kết mật thiết. Các yếu tố khí hậu có ảnh hưởng theo các mức khác nhau đến số ca nhiễm bệnh, trong đó nhiệt độ và độ ẩm có mức ảnh hưởng lớn nhất và chỉ số dao động Nam có mức ảnh hưởng thấp nhất.

Tài liệu tham khảo

    [1] Ali M, Lopez AL, You YA, et al, The global burden of cholera. Bulletin of the World Health Organization, Mar 1 2012, 90(3):209-218A.
    [2] Kelly-Hope LA, Alonso WJ, Thiem VD, et al, “Temporal trends and climatic factors associated with bacterial enteric diseases in Vietnam, 1991-2001”, Environmental health perspectives, Jan 2008, 116(1):7-12.
    [3] Organization WH. Cholera, Geneva, Switzerland: World Health Organization, 2003.
    [4] Emch M, Feldacker C, Yunus M, et al, “Local Environmental Predictors of Cholera in Bangladesh and Vietnam”, The American journal of tropical medicine and hygiene, May 1, 2008, 78(5):823-832.
    [5] Mendelsohn J, Dawson T, “Climate and cholera in KwaZulu-Natal, South Africa: the role of environmental factors and implications for epidemic preparedness”, International journal of hygiene and environmental health, Mar 2008, 211(1-2):156-162.
    [6] Reyburn R, Kim DR, Emch M, Khatib A, von Seidlein L, Ali M, “Climate variability and the outbreaks of cholera in Zanzibar, East Africa: a time series analysis”, The American journal of tropical medicine and hygiene, Jun 2011, 84(6):862-869.
    [7] Islam MS, Sharker MA, Rheman S, et al, “Effects of local climate variability on transmission dynamics of cholera in Matlab, Bangladesh”, Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene, Nov 2009, 103(11):1165-1170.
    [8] Kovats RS, Bouma MJ, Hajat S, Worrall E, Haines A, El Nino and health, Lancet, Nov 1 2003, 362(9394):1481-1489.
    [9] Organization WH, Using Climate to Predict Infectious Disease Outbreaks: A Review, Geneva, Switzerland, 2004.
    [10] Control GTFoC, Cholera country profile: Vietnam, Geneva, Switzerland: World Health Organization, 2008.
    [11] Nguyen BM, Lee JH, Cuong NT, et al, “Cholera outbreaks caused by an altered Vibrio cholerae O1 El Tor biotype strain producing classical cholera toxin B in Vietnam in 2007 to 2008”, Journal of clinical microbiology, May 2009, 47(5):1568-1571.
    [12] Organization WH, Outbreak news, Severe acute watery diarrhoea with cases positive for Vibrio cholerae, Viet Nam, Releve epidemiologique hebdomadaire / Section d'hygiene du Secretariat de la Societe des Nations = Weekly epidemiological record / Health Section of the Secretariat of the League of Nations. May 2 2008, 83(18):157-158.
    [13] Robert C. Reiner, A. A. King, M. Emch, M. Yunus, A. S. G. Faruque, and M. Pascual, Highly localized sensitivity to climate forcing drives endemic cholera in a megacity, Proc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 109, 2033–2036 (2012).
    [14] Min Xu, Chunxiang Cao, Duochun Wang, and Biao Kan, Identifying Environmental Risk Factors of Cholera in a Coastal Area with Geospatial Technologies, Int. J. Environ. Res. Public Health 2015, 12, 354-370.
    [15] Daily SOI data set of the Queensland, Australia, available online at https://www.longpaddock.qld.gov.au/seasonalclimateoutlook/ southernoscillationindex/soidatafiles/DailySOI1887-1989Base.txt
    [16] R. Hyndman, G. Athanasopoulos, Forecasting: principles and practice, Otexts, 2013.
    [17] Nguyễn Văn Tuấn (2015), Phân tích phương sai, ykhoa.net/r/R/Chuong 11. Phan tich phuong sai.pdf, Truy cập 5/2016.
Xem thêm

##plugins.themes.academic_pro.article.sidebar##

Đã Xuất bản

Mar 31, 2017
Download
PDF
Cách trích dẫn
Le Thi Ngoc Anh, Hoang Xuan Dau. “Xây dựng Mô hình dự báo dịch Tả ngắn hạn Và đánh Giá ảnh hưởng của các yếu tố Khí hậu Và địa Lý”. Tạp Chí Khoa học Và Công nghệ - Đại học Đà Nẵng, vol 3, số p.h 112.1, Tháng Ba 2017, tr 79-83, https://jst-ud.vn/jst-ud/article/view/2846.

##plugins.themes.academic_pro.article.details##

Các bài báo được đọc nhiều nhất của cùng tác giả