Ẩn dụ ngữ pháp tình thái trong văn học thiếu nhi Việt Nam

Tóm tắt

Bài viết nghiên cứu hiện tượng ẩn dụ ngữ pháp tình thái trong văn học thiếu nhi Việt Nam từ góc nhìn ngôn ngữ học chức năng hệ thống, nhằm làm rõ vai trò của chúng trong việc thể hiện quan điểm, xây dựng quan hệ giao tiếp và tạo hiệu ứng thẩm mỹ cho độc giả nhỏ tuổi. Từ việc phân tích 277 mẫu ngữ liệu của 94 tác phẩm tiêu biểu, nghiên cứu xác định ba loại ẩn dụ tình thái: (i) biểu thị tình thái chủ quan, (ii) biểu thị tình thái đồng quan điểm, và (iii) biểu thị tình thái khách quan. Kết quả cho thấy, các ẩn dụ này được sử dụng linh hoạt để nhấn mạnh lập trường cá nhân, gợi sự đồng thuận hoặc tăng độ tin cậy, khiến văn bản sinh động, gần gũi và thuyết phục. Nghiên cứu khẳng định ẩn dụ ngữ pháp tình thái không chỉ là hiện tượng cú pháp mà còn là chiến lược giao tiếp quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả truyền đạt tư tưởng và định hướng cảm xúc độc giả.