KHẢO SÁT CÁC CHIẾN LƯỢC PHỔ QUÁT KHI CHUYỂN DỊCH SANG TIẾNG VIỆT CÁC DANH HÓA CÓ HẬU TỐ -MENT TRONG VĂN BẢN HÀNH CHÍNH TIẾNG ANH

Tóm tắt

Trong Ngữ pháp chức năng hệ thống, thuật ngữ “danh hóa” được dùng để chỉ cách diễn đạt ẩn dụ phi tương thích, và là khuynh hướng chủ đạo của hiện tượng ẩn dụ ngữ pháp (Halliday 1985/1994). Là một cách thay thế cho việc mã hóa các ý nghĩa động từ, danh hóa đảm nhận nhiều chức năng tư tưởng quan trọng - loại bỏ tác nhân chuyển quá trình thành sự vật, nén chuỗi câu ngắn thành vài câu dài, làm văn bản trở nên súc tích, trừu tượng và tinh tế hơn. Với nhiều nghĩa ẩn dụ được nén trong cấu trúc danh hóa, nhằm đạt được hiệu quả tương đương trong giao tiếp. nhiều chiến lược dich đã được áp dụng trong quá trình chuyển ngữ. Bài báo này phân tích các chiến lược dịch danh hóa chứa hậu tố ‑MENT sang tiếng Việt. Dựa trên khối liệu văn bản hành chính tiếng Anh, sử dụng mô hình dịch của Vinay và Darbelnet (1995/2000) và Baker (1995), bài báo đưa ra những nhìn nhận khái quát về các chiến lược phổ quát khi chuyển ngữ các danh hóa chứa hậu tố ‑MENT sang tiếng Việt.